Lessen voor ondernemers en investeerders: Reflectie op het traject van WeWork

WeWork, ooit een veelbelovend bedrijf met grote ambities, staat nu op de rand van een faillissement. Het is een teleurstellend einde voor een bedrijf dat in slechts 13 jaar tijd enorm gegroeid is. Het verhaal van WeWork biedt echter waardevolle lessen voor zowel ondernemers die het succes van WeWork willen evenaren, als voor investeerders die op zoek zijn naar de juiste plek om hun kapitaal te investeren. In deze blogpost wil ik enkele belangrijke reflecties delen, aangevuld met mijn eigen visie en commentaar.

Voor Ondernemers:

1. Innovatie met moderatie:

WeWork begon met een innovatief concept in co-working spaces, maar de snelle diversificatie naar andere markten zonder duidelijke strategieën of duurzame bedrijfsmodellen kan riskant zijn. Het is essentieel om een kernvisie te behouden en gefocust te blijven op het bouwen van een duurzaam bedrijf. In mijn visie betekent duurzaamheid automatiseren wat mogelijk is en altijd beschikbaar zijn voor je klanten wanneer ze je nodig hebben. Bij WeWork is het bijvoorbeeld niet mogelijk om een vergaderruimte, coachkamer of werkruimte te reserveren zonder een account. Ook is het niet mogelijk om in de agenda’s te kijken en te zien welke ruimtes beschikbaar zijn. Duurzaamheid betekent in mijn ogen ook transparantie.

2. Bedrijfscultuur en leiderschap:

De bedrijfscultuur van WeWork, sterk beïnvloed door de flamboyante stijl van de CEO, laat zien dat leiderschap en bedrijfscultuur een bedrijf kunnen maken of breken. Ondernemers moeten werken aan een inclusieve en transparante cultuur die de groei ondersteunt. Ik begrijp echter wel dat het moeilijk is om jezelf onder controle te houden wanneer je je eigen bedrijf hebt opgebouwd en het ineens miljarden waard blijkt te zijn. Het is verleidelijk om te profiteren van een beursgang en zelf te cashen. Het is op dat moment dat echt leiderschap nodig is. Je moet de transitie maken van werken in je bedrijf naar werken aan je bedrijf. Besteed zoveel mogelijk taken uit en word een echte leider.

3. Schaalbaarheid versus Duurzaamheid:

Hoewel snelle schaalvergroting aantrekkelijk kan zijn, moet dit gepaard gaan met een duurzaam bedrijfsmodel. WeWork’s snelle groei liet zien dat zelfs de meest populaire bedrijven kunnen wankelen zonder sterke financiële fundamenten. WeWork is bijvoorbeeld enorme huurcontracten aangegaan, waar meer dan 70% van de omzet naartoe gaat. Dit is een zeer hoog percentage, zeker als je bedenkt dat er nog andere kosten zijn. In mijn bedrijfsmodel streef ik naar schaalbaarheid, maar dan met kleine kantoorgebouwen of verdiepingen in bestaande gebouwen, met de mogelijkheid om door te groeien. Misschien wat voorzichtiger, maar wel zeer schaalbaar.

4. Waardering en hype:

De waardering van WeWork werd grotendeels gedreven door hype en de kracht van storytelling. Ondernemers moeten zich bewust zijn van de gevaren van overwaardering en ervoor zorgen dat hun bedrijf een solide financiële basis heeft. Als ondernemers geloven we vaak dat ons bedrijf het beste is in wat we doen. We kunnen schitterende verhalen vertellen over onze bedrijven en we zijn geweldige storytellers. Vol enthousiasme en passie delen we onze ondernemersverhalen met iedereen die het wil horen. Maar er schuilt ook een gevaar in. Een te mooi verhaal waar iedereen in mee wil gaan, ook financieel. Nu is het aan ons om het waar te maken.

Voor Investeerders:

1. Due diligence:

De initiële waardering en daaropvolgende neergang van WeWork benadrukken het belang van grondig due diligence-onderzoek. Investeerders moeten verder kijken dan charisma en presentaties en zich richten op de financiële gezondheid en schaalbaarheid van het bedrijfsmodel. Aan de andere kant is het als investeerder moeilijk om niet mee te gaan in het verhaal van een ondernemer. Soms is het een kwestie van durven nemen van risico’s.

2. Governance en toezicht:

De situatie bij WeWork liet zien hoe belangrijk goede governance en sterk toezicht zijn. Investeerders moeten letten op checks and balances binnen een bedrijf om risico’s te beperken. Hoe klein je bedrijf ook is, zorg ervoor dat je een goede financieel adviseur hebt die een oogje in het zeil houdt. Soms is het prettig om even teruggefloten te worden of kritische vragen gesteld te krijgen.

3. Marktfit en -timing:

Het model van WeWork leek perfect te passen bij de groeiende gig-economie (zzp’ers en freelancers), maar de timing was niet perfect in lijn met de marktrealiteiten. Investeerders moeten de markt en economische cycli begrijpen om te beoordelen of een bedrijf op het juiste moment op de juiste plaats is. Maar wat moet je dan doen? Wachten tot er meer vraag is dan wat je kunt aanbieden? Dat is ook lastig. In mijn ervaring is uitbreiden vaak de beste optie, terwijl verkopen de slechtste optie is. In Nederland kijken investeerders vooral naar de cijfers. In Amerika is er meer ruimte voor het verhaal. Als je cijfers hier niet goed zijn, kun je het vergeten. Maar dat betekent niet dat het bedrijf geen potentie heeft. Hierdoor komen potentiële parels soms niet naar boven drijven. Ondernemers zien op tegen het benaderen van nog meer investeerders en het bedrijf blijft een beetje aanmodderen. Een gemiste kans voor de investeerder. Sometimes you lose, sometimes you win.

4. Risicobeheer:

Diversificatie en risicobeheer zijn cruciaal. Het inzetten van grote weddenschappen op enkele high-profile bedrijven kan gevaarlijk zijn, zoals blijkt uit de problemen bij WeWork.

Het traject van WeWork laat zien dat zowel ondernemers als investeerders een balans moeten vinden tussen ambitie en realisme, en tussen innovatie en bewezen bedrijfspraktijken. Dat is echter een uitdaging, zoals ik ook steeds weer merk. De zakelijke wereld dendert door en als ondernemer moet je vaak achter de feiten aanlopen.